Czym są wskaźniki EP, EK i EUco i o czym nam mówią?

Jak obliczyć EP budynku?

Obliczenie wartości EP dla budynku polega na wyznaczeniu iloczynu wskaźnika energii końcowej oraz współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej. Wzór matematyczny do wyznaczenia parametru przedstawia się następująco:

EP = EK w_i, gdzie

EK – wskaźnik energii końcowej, przy szacowaniu, którego bierze się pod uwagę sprawność wykorzystywanych systemów grzewczych i technicznych;

w_i – współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej, który jest niezbędny do wytworzenia i dostarczenia energii dla systemów technicznych. Wskaźnik ten ma znaczenie z punktu widzenia ekologii i wpływa na klimat.

Współczynnik w_i może osiągać następujące wartości, w zależności od rodzaju źródła energii:

• energia elektryczna pochodząca z ogólnodostępnej sieci elektroenergetycznej, w_i = 3,0;
• energia elektryczna pochodząca z instalacji fotowoltaicznej, w_i = 0,0 (przy czym trzeba wziąć pod uwagę jaka jest faktyczna wielkość zużycia energii z fotowoltaiki w porównaniu do prądu z sieci);
• gaz sieciowy/zbiornikowy (płynny), w_i = 1,1;
• paliwo stałe w formie węgla kamiennego/brunatnego, w_i = 1,1;
• biomasa, w_i = 0,2;
• systemy ciepłownicze funkcjonujące w oparciu o kogenerację z użyciem węgla lub gazu, w_i = 0,80;
• systemy ciepłownicze funkcjonujące w oparciu o kogenerację z użyciem biogazu, w_i = 0,15;
• lokalne systemy ciepłownicze funkcjonujące bez kogeneracji z użyciem węgla w_i = 1,30;
• lokalne systemy ciepłownicze funkcjonujące bez kogeneracji z użyciem gazu lub oleju opałowego w_i = 1,20.

Do czego odnosi się wskaźnik EP? Jaki powinien być jego poziom?

Dopuszczalne wartości wskaźnika EP są definiowane przez Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wymagania w tym zakresie zmieniały się na przestrzeni lat. Maksymalny, roczny współczynnik zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną kształtował się na poziomie:

• 120 kWh/(m²rok) – od 1 stycznia 2014 roku;
• 95 kWh/(m²rok) – od 1 stycznia 2017 roku;
• 70 kWh/(m²rok) – od 1 stycznia 2021 roku.

Wartość wskaźnika EP wprost odnosi się do standardu energetycznego budynku. Zgodnie z planowaną nową klasyfikacją energetyczną dla budynków, aktualnie dopuszczalna wartość wskaźnika EP odpowiada klasie B. Im niższa wielkość zapotrzebowania na energię pierwotną dla budynku, tym mniej energochłonny, a bardziej energooszczędny jest obiekt.

Informacja o zapotrzebowaniu na EP dla obiektu znajduje się zawsze w świadectwie charakterystyki energetycznej. Na pierwszej stronie dokumentacji tego typu można znaleźć graficzne przedstawienie poziomu zapotrzebowania na energię pierwotną dla ocenianego budynku, w stosunku do wymagań zawartych w warunkach technicznych.

W jakich sytuacjach jest wymagane świadectwo charakterystyki energetycznej? Już wyjaśniamy. Od niedawna każdy inwestor ma obowiązek załączyć świadectwo charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub do wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. Wymogowi temu nie podlegają jedynie domy o metrażu nieprzekraczającym 70 m² zabudowy, wykonane na własne cele mieszkaniowe.

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest niezbędne również w sytuacji, gdy budynek, jego część lub lokal będą podlegać:

• zbyciu na podstawie umowy sprzedaży;
• zbyciu na podstawie umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
• wynajęciu.

W takich przypadkach dokument musi zostać przekazany nabywcy lub najemcy.

Inne rodzaje wskaźników energetycznych dla budynków

Jednym z innych ważnych wskaźników dotyczących budynków, który bezpośrednio odnosi się do energooszczędności obiektów jest parametr EUco. Wielkość ta określa zapotrzebowanie danego domu na energię użytkową, a ściślej mówiąc energię do ogrzania wnętrza i przygotowania ciepłej wody na cele użytkowe, a także potrzebną do chłodzenia i wentylacji.

Według europejskich norm, parametr EUco dla domu energooszczędnego powinien być mniejszy lub równy 70 kWh na metr kwadratowy na rok. Wskaźnik poniżej 30 kWh/m²rok odnosi się do budynków niskoenergetycznych. EUco na poziomie niższym niż 15 kWh/m²rok charakteryzuje domy pasywne. Każdy dom zeroenergetyczny ma natomiast EUco równe dokładnie 0 kWh/m²rok. Budynki spoza klasyfikacji energooszczędności osiągają parametr EUco powyżej 70 kWh na metr kwadratowy na rok użytkowania.

Współczynnik EUco jest często stosowanym głównym kryterium w programach umożliwiających uzyskanie dofinansowania na budowę domu o niskiej energochłonności. Stosowane zwyczajowo standardy energetyczne to NF15 (domy pasywne) oraz NF40 (domy energooszczędne).

Obliczając roczne zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na jednostkę powierzchni wykorzystuje się tzw. bilanse miesięczne. Zestawienia tego typu zawierają sumy zapotrzebowania na ciepło dla budynku w poszczególnych miesiącach, w których wartości obliczeniowe są dodatnie. Pod uwagę są brane przedziały czasowe od stycznia do maja oraz od września do grudnia włącznie.

Innym z istotnych parametrów, który można znaleźć w świadectwie charakterystyki energetycznej obok wskaźników EP i EUco jest wspomniana już energia końcowa EK. To właśnie ta wielkość jest często uważana za najważniejszy wskaźnik z punktu widzenia użytkownika, ponieważ jest to konkretna wartość liczbowa energii, za którą będzie trzeba zapłacić. Wskaźnik EK jest określany jako iloczyn sumy energii EUco oraz współczynnika sprawności systemu budynku lub lokalu. Można więc wprost powiedzieć, że EK to energia z rachunków, które zostaną wystawione dla budynku w ciągu jednego roku.